Systeemontwikkeling & implementatie

Hoe werkt vrachtwagenheffing?

De registratie van gereden kilometers gebeurt met speciale boordapparatuur, bijvoorbeeld een on-board unit (OBU). Voordat een vrachtwagen de Nederlandse weg opgaat, moet een overeenkomst afgesloten zijn met een tot Nederland toegelaten toldienstaanbieder. Deze aanbieder levert de boordapparatuur, berekent de heffing en draagt deze af aan de overheid. De RDW treedt op als tolheffer en int de heffing namens de minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Europese - en nationale toldienstaanbieders

Houders van vrachtwagens hebben de keus tussen twee soorten toldienstaanbieders.

Europese EETS-toldienstaanbieders

Omdat veel vervoerders door heel Europa rijden, heeft de Europese Unie besloten dat boordapparatuur ook grensoverschrijdend gebruikt moet kunnen worden. Commerciële toldienstaanbieders bieden deze dienstverlening aan. Dit zijn de zogenaamde European Electronic Toll Service Providers (EETS-aanbieders).

Klanten van EETS-aanbieders kunnen met één overeenkomst en bijhorende boordapparatuur in meerdere EU-lidstaten hun tol betalen. EETS-aanbieders dragen de geïnde heffingen af aan de overheid van het land waar de kilometers zijn gereden.

De Nederlandse hoofddienstaanbieder

Houders die geen overeenkomst met een EETS-aanbieder willen of kunnen afsluiten, kunnen terecht bij de Nederlandse hoofdienstaanbieder (HDA). Deze aanbieder wordt door de Nederlandse overheid gecontracteerd en is alleen actief in Nederland.

Ritregistratie

Elke vrachtwagen op de Nederlandse openbare weg moet werkende boordapparatuur en een overeenkomst met een in Nederland actieve toldienstaanbieder hebben. Hierbij geldt:

De boordapparatuur moet altijd aan staan, ook op wegen waar geen vrachtwagenheffing geldt.
Als de boordapparatuur niet werkt, dan moet deze binnen 3 uur vervangen of gerepareerd zijn.

Zo werkt de ritregistratie:

De boordapparatuur bepaalt de positie van de vrachtwagen op basis van een sattelietnavigatiesysteem (zoals GPS), en stuurt deze door aan de toldienstaanbieder.
De toldienstaanbieder gebruikt de data om het aantal gereden kilometers te bepalen op wegen waar de heffing geldt.
De toldienstaanbieder factureert de gereden kilometers aan vrachtwagenhouder.

Gegevensverwerking

Voor vrachtwagenheffing is het nodig om persoonsgegevens van de houder van de vrachtwagen te verwerken. Het doel van de gegevensverwerking is om ervoor te zorgen dat de vrachtwagenheffing betaald, ingevorderd en gehandhaafd kan worden. Hiervoor worden niet meer gegevens verwerkt dan nodig. Alle betrokken partijen moeten zich houden aan de algemene eisen voor gegevensbescherming (zoals de AVG). De betrokken partijen zijn toldienstaanbieders, de minister van Infrastructuur en Waterstaat de RDW, de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).

Ons systeem sluit aan bij buurlanden

Het Nederlandse systeem voor de vrachtwagenheffing sluit aan bij de systemen van België, Duitsland en andere Europese lidstaten. Een houder die klant is bij een in Nederland en België geaccrediteerde EETS-aanbieder, kan daarmee bijvoorbeeld zonder te hoeven stoppen van Nederland naar België rijden. De boordapparatuur registreert dan in beide landen de kilometers en de houder krijgt één factuur voor de vrachtwagenheffingen van beide landen. Dat is makkelijk en veilig.

Controle en handhaving

Om ervoor te zorgen dat alle houders de heffing betalen, voert de overheid controles uit op binnenlandse en buitenlandse vrachtwagens. Daarbij wordt gecontroleerd of:

De boordapparatuur goed werkt.
Er een geldige overeenkomst is met een toldienstaanbieder.

De controles gebeuren langs de weg met controleapparatuur en door medewerkers van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De RDW stelt vast of sprake is van een overtreding. Wie zich niet aan de regels houdt, krijgt een boete.

In de memorie van toelichting Wet vrachtwagenheffing is een uitgebreide toelichting te vinden op de werking van het systeem.